KOD Kargaşasına Son mu? Yoksa Daha Karmaşık Bir Durum mu?

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek geçen günlerde yapmış olduğu bir açıklama ile sadece İstanbul'da 100 bin mükellefi aşan Sakıncalı Mükellefler Listesinin tümüyle kalkacağını yerini Grup Sisteminin alacağını açıkladı.

KOD Sistemi neticesinde Mükellefler, Sahte veya Muhteviyatı İtibari İle Yanılcı Belge (SMİYB - halk arasındaki adıyla naylon fatura) düzenleyicisi veya kullanıcısı olduğunun tespiti ile karşı karşıya kalarak ticaretlerinde ciddi sıkıntılar yaşamaya başlamışlardı. Bu durum özellikle Katma Değer Vergisi iadesi talebinde bulunanlar açısından ciddi sıkıntılara yol açmaktaydı.

Ancak biliyoruz ki, Anayasımızın 48 inci maddesi gereğince ticareti teşvik etmek ve kolaylaştırmak hükümetlerin asli görevi iken, vergi geliri elde etmek amacıyla ticareti baltalayan bir maliye politikası ile faaliyete geçen hükümet, ülke içindeki ticareti durdurma aşamasına kadar indirmiştir.

Vergi Daire Başkanlıkları aracılığı ile Vergi İnceleme Elemanlarının inceleme neticesinde tespit ettikleri mükelleflerin sonuçlarını her Cuma günü derleyerek yine Vergi Daire Başkanlıkları aracılığı ile bağlı Vergi Dairesi Müdürlüklerine ve 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 5 inci maddesi gereğince TÜRMOB ve Y.M.M. Odalarına bilgi verilmekteydi. Durumun ve sebep olduğu aksaklıklar; Odalar, akademisyenler ve çeşitli basın organları tarafından tenkit edilmesi sonucu 27 Nisan 2009 tarihinden bu güne kadar herhangi bir sakıncalı mükellef listesi yayınlanmamıştır. Durum Bakanlıkça takip edilmiş olmalı ki; bu günlerde konusunda en yetkili ağız tarafından basın açıklaması yapılıyor ve durumun düzeleceği ancak kalkmayacağı beyan ediliyor.

Çeşitli basın kanallarından almış olduğumuz bilgilere göre yeni düzenlemede bir hayli değişiklik yapılacağı yönünde olmuştur.

Yeniden yapılanma çalışmaları teknoloji ile geliştirilerek, Maliye Bakanlığı tarafından kullanılan VEDOP (Vergi Depolama Programı) içerisine eklenecek artı bir program tarafından yapılacaktır. S.M.İ.Y.B. düzenleme veya kullanma fiili ile direk bağlantısı bulunan kurum veya kişilerin inceleme sonucunu vergi kimlik numarası aracılığı ile bilgisayarlar tarafından yaptırılacak. Program neticesinde daha önce tanımlamaları yapılan sakıncalı mükelleflerin listesi ile mükellefin bunlarla olan ilişkisi, beyan edilen vergi, tahakkuk eden vergilerin zamanında ödenmesi gibi konularda belli kriterlere uygunluk bu program aracılığı ile yapılacak ve mükellefe bir karne notu şeklinde not verilecek ve buna elle müdahaleyi tamamen durduracaktır. Uygulamaya sokulacak program ile sadece başkanlıkların yapmış olduğu sakıncalı mükellefler ile sınırlı kalan inceleme ve uygulama daha geniş bir perspektifle gözlemlenecek, inceleme mükelleflerin ülke sınırları içinde almış olduğu her türlü mal/hizmet etkili olabilecektir. Programın diğer bir niteliği ise doğru mükellefi, SMİYB düzenleyicisi ve/veya kullanıcısı olan mükelleflerlerden ayırtedebilici bir özelliğe de sahip olması olacaktır.

Diğer taraftan bu konuyla ilgili olarak gününmüzde de taslağı bakanlıkta bulunan V.U.K. Genel Tebliği'ndeki Form Ba ve Form Bs asgari bildirim tutarının 8.000 TL den, 5.000 TL ye düşürülmesinin birinci sebebi bu uygulamanın olduğunu düşünmekteyim. Program ile mükellefler mal alım veya satımında bulunduğu konuma göre 4 üncü kadeyemeye kadar incelenebilecek ve yukarıda da bildirdiğim gibi verilecek not program aracılığı ile değerlendirilecek.

Değerlendirme mükellefin inceleme elemanlarına sevki veya işlemin netleşmesi konusunda hızlandırıcı bir araç olucak ve şahsi düşüncelerin önüne geçecek bir sistemi oluşturacak. Böylelikle vergi dairesi memurları, bu konuda mükellefler hakkından herhangi bir olumlu veya olumsuz değerlendirme yapamayacakalardır.

Uygulamanın tam anlamıyla yürürlülüğe girebilmesi için Maliye Bakanlığı tarafından Vergi Usul Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu başta olmak üzere bazı kanunlarda değişiklik yapacak bir torba kanun hazırlığında olduğu, bu konuda 81 vilayette sürekliliği olan araştırma ekiplerininde kurulacağı çeşitli basın organları tarafından duyurulmaktadır.

Yeni uygulama ile Vergi Usul Kanunun 11 inci maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanunun 84 Seri Nolu tebliğinden bahse konu olan mal alımında veya satımında müteselsilsil sorumluluk kapsamı genişletilecek Gelir ve Kurumlar vergisi konularıda dahil edilecektir. Ayrıca mükellefler hakkındaki durum; TÜRMOB, Yeminli Mali Müşavirler Odaları ve Serbet Muhasebeci Mali Müşavirler Odalarına açık bir şekilde izlenecebilecek olup Bu sonucu Meslek mensupları tarafından gözlemlenebilecektir. Vergi Mahremiyeti hakkında gerekli yasal altyapı, yasa değişikliliği ile sağlacak. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in yapmış olduğu açıklamaya göre, Vergi Kaçırma veya Vergiden Çakınma (Peçeleme) ile hertürlü sorunun önüne geçeceklerini, buna kesinlikle müsaade etmeyeceklerini KOD sisteminin daha sağlıklı ve düzenli bir şekilde yürütüleceğini açıklanmıştır.

Sistemin yürürlülüğe bir an önce girmesi, uzun süredir bu konuda sorun yaşayan mükelleflerin hayatının idamesi için önem arz ettiğinden bir an önce yürürlülüğe girmesi memleket menfatine olacağı kanısı ve umudu içerindeyim.

Özcan GÜNDÜZ
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Stajyeri
o.gunduz@cesader.org