Giriş:
05/03/2010 tarih ve 27512 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 397 Seri No.lu VUK Genel Tebliği uyarınca Anonim ve Limited Şirketler elektronik fatura (e-Fatura) düzenleme yetkisi verileceği ve uygulama esasları açıklanmıştır.
Konuyla ilgili olarak bahse konu tebliğ sonradan; 28/06/2012 tarih ve 28337 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 416 Seri No.lu VUK Genel Tebliği, 14/12/2012 tarih ve 28497 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 421 Seri No.lu VUK Genel Tebliği ile 21/02/2013 tarih ve 28566 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 424 Seri No.lu VUK Genel Tebliğlerinde bahse konu 397 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde değişikliğe gidilmiş olup, ayrıca 421 Seri No.lu Genel Tebliği ile getirilen e-Fatura ve e-Defter uygulamasına geçmesi zorunlu mükelleflere ait açıklamaların yapıldığı ve 08/02/2013 tarih ve VUK.58/2013.003 sayılı sirküler yayınlanmıştır.
Ayrıca; Yolcu Taşımacılığı ile ilgili olarak 26/06/2012 tarih ve 28335 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 415 Seri No.lu VUK Genel Tebliği ile e-Bilet uygulaması (Kara, Deniz ve Hava yolcu Taşımacılığı) açıklanmıştır.
Bahse konu e-Fatura ve e-Bilet uygulamaları yazımızın konusunu oluşturmakta olup, mükelleflerin açıklamalar doğrultusunda hareket etmeleri gerekmektedir.
A-) e-FaturaUygulaması :
e-Fatura teknik anlamda sitemi Gelir İdaresi Başkanlığınca belirlenmiş, yine 213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 229, 232 ve 233 üncü maddeleri gereğince Fatura kullanma ve Düzenleme mecburiyeti bulunan mükelleflerin gelişen teknoloji ile artan ticaret hacimleri ve maliyetleri gözönüne alınarak Gelir İdaresi Başkanlığınca yoğun olarak kullanılan fatura ve fatura gibi kullanılan Yolcu biletlerinin ve Listelerinin elektronik ortamda gönderilmesi sağlanmaktadır.
Şunu da belirtmek gerekir ki e-Fatura, VUK 229 uncu maddesinde belirtilen fatura ile aynı hukuki muhteviyatı içermekte olup, yeni bir belge değildir.
A.1) e- Fatura Başvuru: Mükelleflerin örnekleri http://www.efatura.gov.tr adresinde yer alan
1. e-Fatura Uygulaması Başvuru Formu ve Taahhütnamesinin ıslak imzalı asıl sureti
2. Elektronik Mali Mühür Sertifikası Sahibi Taahhütnamesinin ıslak imzalı asıl sureti
3. Şirket Yetkilisinin İmza Sirkülerinin Asıl veya Noter tasdikli sureti (Asıl veya Noter onaylı suretinin aslı getirilmesi durumunda belgenin fotokopisi başkanlık tarafından aslı gibidir onaylanarak tasdik örnek geri alınabilecektir.)
4. Şirket Kuruluş Gazetesinin asıl veya Noter onaylı sureti (Asıl veya Noter onaylı suretinin aslı getirilmesi durumunda belgenin fotokopisi başkanlık tarafından aslı gibidir onaylanarak tasdik örnek geri alınabilecektir.)
4.a Eğer Unvan Değişikliği var ise en son Unvanı gösterir Ticaret Sicil Gazetesinin asıl veya Noter tasdikli örneği (Asıl veya Noter onaylı suretinin aslı getirilmesi durumunda belgenin fotokopisi başkanlık tarafından aslı gibidir onaylanarak tasdik örnek geri alınabilecektir.)
ile Gelir İdaresi Başkanlığına başvurulur, başvuruların başkanlık tarafından değerlendirilmesi sonucunda uygun bulunan gerçek ve tüzel kişiler kullanıcı bilgileri iletilecek ve mali mühür başvuru işlemlerini yerine getirilmesi amacıyla yazılı bilgi verilir.
397 Seri No.lu Genel tebliğin 3 ücnü bölümünde başvurusu uygun bulunan firmaların mal/hizmet teslimlerinde e-Fatura veya Kağıt fatura uygulayabileceği ancak aynı mal veya hizmet satışlarından bu sistemlerden birini tercih etmesi gerektiği, mükelleflerin taleplerinin olması durumunda ise kağıt fatura verilmesi zorunluluğu belirtilmiştir.
Konu 421 seri No.lu Genel Tebliğ ile daha da netleştirilmiştir. Zira 397 seri No.lu Genel tebliğin 3 üncü bölümün son paragrafında mal/hizmet teslimlerinde aynı mal ve hizmet gruplarından kağıt veya e-fatura seçeneklerden birinden faydalanılacağı, mükelleflerin taleplerinin olması durumunda kağıt faturanın düzenlenmesinin zorunlu olduğu ve istisna edilen mükellefler haricindeki mükelleflerin gerçek kişilere e-fatura düzenleyemeyeceği şeklindeydi.
421 Seri No.lu Genel tebliğin 3 üncü bölümünün 1 inci fıkrasında sektörel bazı firmalar ile bunlardan mal alımında bulunan ve 2011 yıl sonu itibari ile brüt satış hasılatlarının belli bir ciroyu aşanların e-fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunduğu açıklanmıştır.
Anılan Tebliğ uyarınca 397 seri no.lu Genel Tebliğe göre e-Fatura sistemine kayıtlı kullanıcıların birbirleri ile ilgili ticaretlerinde e-Fatura ile işlem yapmasının zorunlu bulunduğu, e-Fatura kullanıcıları olan firmaların http://www.efatura.gov.tr adresinde güncel olarak yayınlanacağı ve kullanıcıların fatura düzenlemeden önce buradan kontrol edip, eğer e-fatura kullanıcısı olan bir firmaysa e-Fatura, değilse kağıt fatura düzenlemesi gerektiği açıklanmıştır.
Ayrıca Tebliğin 4 üncü bölümün 1 inci fıkrası ile 397 seri No.lu Genel tebliğin 3 ücnü bölümün son paragrafı değiştirilmiş ve “elektronik fatura sistemine kayıtlı mükelleflerin birbirleri ile olan ticari münasebetleri gereği yapılan mal ve/veya hizmet teslimleri e-Fatura ile, olmayanlar ise genel hükümler çerçevesinde kağıt fatura düzenlemesi gerekir” şeklinde değiştirilmiştir.
Yani elektronik fatura (e-Fatura) uygulaması sadece maliye bakanlığınca e-Fatura başvuruları kabul edilen ve www.efatura.gov.tr adresinde yayımlanan firmaların birbirlerine e-Fatura düzenleme zorunluluğu bulunmakta. Listede yer almayan diğer firmalar ise genel hükümler çerçevesinde kağıt fatura düzenlemesi gerektiği net olarak açıklanmıştır.
A.2) İstisna Uygulaması: 397 seri No.lu Genel tebliğin 8 inci bölümünde istisna edilen ve e-Fatura hazırlık aşamasında maliye bakanlığınca aralarında protokol düzenlenen az sayıdaki firmaların (Telekominikasyon firmaları) gerçek veya tüzel kişilere düzenlediği faturalar istisna edilmiş olup, düzenlenen bu faturaların VUK hükümleri uyarınca geçerli olduğu aşikardır.
A.3) Mali Mühür Başvurusu : Başkanlık tarafından başvurusu uygun bulunanların; http://mm.kamusm.gov.tr (Gelir İdaresi Başkanlığı Kamu Sertifikasyon Merkezi) adresinden mali mühür başvuru işlemlerini takip edeceklerdir. Gerekli belge ve haçların yatırılması sonucunda başvuru sahibinin mali mühür üretilecek olup, kullanıcılara iletilecektir.
Mali mühür başvuru ve teslim bilgileri teknik bir konu olması sebebiyle detaylara girilmemiş ancak yukarıda yazılı web adresinden gerekli dokuman ve bilgiye ulaşılabilmektedir.
A.4) Zorunlu Olarak Geçiş Yapacak Firmalar ile e-Fatura Düzenleyecek Mükellefler: Diğer taraftan VUK mükerrer 257 inci maddesinin birinci fıkrasının 1 ve 3 üncü bendleri uyarınca maliye bakanlığı mükellef grupları ve sektörel gruplar itibariyle muhasebe usul ve esasları ile tutulması gereken defter ve belgeleri belirlemeye yetkili kılınmıştır.
Bu suretle e-Fatura uygulamasına 421 seri No.lu Genel tebliğleri uyarınca belirlenen sektörler ile 2011 Yılı sonu itibariyle belirlenen brüt satış hasılat rakamlarını aşan [(1) Madeni Yağ Lisansına Sahip Firmalar ile bu firmalardan tutarı ve miktarı ne olursa olsun ‘mal almak koşulu ile’ 2011 yılı sonunda beyan edilen brüt satış hasılatı 25 Milyon TL ve üzerinde olan firmalar ile (2) 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunun (III) sayılı Listesinde yer alan ürünlerin (Alkol, Tütün Mamulleri ile Gazlı İçecekler) imal, inşa ve ithal edenler ile bu firmalardan tutarı ve miktarı ne olursa olsun ‘mal almak koşulu ile’ 2011 yılı sonunda beyan edilen brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzerinde olan firmalar.] firmalar e-Fatura uygulamasına 01/09/2013 tarihinden itibaren, e-Defter Uygulamasına ise 01/01/2014 tarihinden itibaren geçmek zorundadırlar.
A.5) Diğer Hususlar : Ayrıca belirtmek gerekir ki; e-Faturanın düzenlenmesi ve muhafazası, belgelenmesi ve incelenmesi gibi hususlarda başkanlığın tam yetkili olduğu, ayrıca Başkanlık müfettişlerince inceleme talep edilmesi durumunda da her türlü bilgi, belge ve desteğin ki buna uzman personellerde dahil olmak üzere her türlü desteğin mükellef tarafından verilmesi, başta süreler olmak üzere VUK kağıt ortamda uygulanan bilgilerin tamamının e-Faturada da sağlanması gerektiği açıklanmıştır.
Tebliğ hükümlerine uymayan durumların tespiti yine 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca öngörülen Vergi Ziyaı, Vergi Kaçakçılığı, Usulsüzlük, Özel Usulsüzlük vb. ceza hükümleri ile karşı kalabileceği aşikârdır.
B-) e-Bilet Uygulaması:
B.1) Hava Yolu Şirketlerinde e-Bilet Uygulaması : Bilindiği üzere Gelir İdaresi Başkanlığı 05/05/2004 tarih ve 25453 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 334 Seri No.lu VUK Genel Tebliği ile IATA (Uluslararası Hava Taşımacıları Birliği) üyesi olan hava yolu şirketlerinin 213 Sayılı vergi Usul Kanunu ve diğer mevzuatlara uygun olmak koşulu ve uygulama birliği sağlamak amacıyla elektronik ortamda yolcu taşıma bileti (e-Bilet) ve Elektronik yolcu listesi göndermelerini gerektiği açıklanmıştır.
Diğer taraftan yazımızın başlangıcında bahsedildiği üzere 26/06/2012 tarih ve 28335 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 415 Seri No.lu VUK Genel Tebliği ile Kara ve Deniz Taşımacılığında da e-Bilet uygulamasının kullanabileceği belirtişmiş ve ilgili esaslar açıklanmıştır.
Bahse konu 415 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca
• Tüzel kişilerin 397 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile getirilen e-Fatura uygulamasından yararlanma iznine sahip olması, gerçek kişi mükelleflerin ise güvenli elektronik imzaya sahip olmaları
• 415 Seri No.lu VUK Genel Tebliği açıklamalarına uygun olarak elektronik bilet ve elektronik yolcu listelerinin elektronik ortamda gönderebilmeleri için gerekli altyapının hazırlanmış olması,
• 415 Seri No.lu VUK Genel tebliğinin 8 inci bölümünde açıklanan Gelir İdaresi Başkanlığının belirlemiş olduğu formata uygun olarak elektronik bilet ve elektronik yolcu listelerinin belge düzenleme tarihini takip eden günün sonuna (saat 23.59 a) kadar elektronik olarak http://www.efatura.gov.tr adresinden yüklenmesine olanak sağlayacak sistemin hazır olması.
gerekmektedir.
B.2) Değerlendirme ve İzin: Yukarıda ki şartları taşıyanlardan e-Bilet başvurusunda bulanacak olanlardan aşağıda yazılı bilgi ve belgeler talep edilmekle birlikte olup gerekli olması durumunda başkanlıkça bunların dışında başka belge ve bilgilerin istenmesi Başkanlık yetkisinde olduğu açıklanmıştır. Bahse konu belge ve bilgiler maddeler halinde aşağıda sıralandığı gibidir.
1. Başvuru Formu ve Taahhütnamesinin imzalı aslı,
2. Gerçek kişi mükellefler için imza sirkülerinin aslı ya da noter tasdikli sureti,
3. Elektronik bilet ve elektronik yolcu listesi oluşturma, muhafaza ve ibraz etme, elektronik bileti yolculara sunma süreçleri ile elektronik bilet bedelini gider kaydedecek mükelleflere ilişkin bilgilerin bilet üzerinde gösterilmesi süreçlerinin gerçekleştiği donanım ve yazılımlar hakkında ayrıntılı açıklamaların yer aldığı BİS Raporu,
4. Elektronik bilet oluşturma izni alan mükelleflerin merkez/şube/acente/çağrı merkezi gibi bilet satışı yapan birimleri ve bunlara atayacakları 3 haneli harf ve/veya rakamlardan oluşan alfanumerik kodları gösteren birim kodları listesi,
5. Elektronik ortamda düzenlenmiş bilet ve yolcu listesinin, tüzel kişiler için mali mühürlü, gerçek kişiler için güvenli elektronik imzalı örneklerini ve kâğıda basılmış çıktıları.
Değerlendirme sonrasında başvuruları kabul gören mükelleflerin başvuruları yazı ile mükellefe bildirilecektir.
B.3) e-Bilet ve Yolcu Listesinin Düzenlemesi ve Teslimi: Düzenlenen belgeler elektronik ortamda saklanması ve elektronik ortamlarda iletilmesi esastır. Ancak bunların kullanıcılara yazılı olarak alınabilecek dosyalar şeklinde sunulması gerekmek olup, ayrıca düzenleyiciler tarafından kağıt ortamında verilmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak kullanıcılar elektronik ortamda aldıkları belgeleri yazdırıp kullanabilecek ve muhafaza edebileceklerdir.
Yolcu listelerinin seyahat firmaları, seyahat boyunca yazılı birer suretini araçlarda bulundurması gerekmekte olduğu 415 Seri No.lu tebliğde açık bir şekilde belirtilmiştir.
B.3) Raporlama, Muhafaza ve ibraz Yükümlülüğü:
B.3.a) Raporlama: e-Bilet uygulaması başvurusu uygun bulunan mükellefler, elektronik ortamda oluşturmuş oldukları biletler ile yolcu listelerini raporu düzenledikleri günü takip eden günün sonuna (saat 23.59) kadar hazırlayıp yine http://www.efatura.gov.tr web adresinde elektronik olarak Başkanlık sistemine göndermeleri gerekmektedir. Raporlamaya ilişkin olarak işlemin yapılmış olması hazırlanan evraklarının elektronik ortamda muhafaza edilmesine engel teşkil etmeyeceği açıktır.
Sistemden kaynaklanan kesinti ve arızalardan dolayı e-Bilet ve/veya Yolcu Listelerinin Sisteme yüklenmemesi durumunda, gerçek kişi mükellefler e-İmza, Tüzel Kişi mükellefler ise kullanacakları Mali Mühür aracılığı belgeleri zaman damgalı olarak onaylayacak olup, kesinti veya arızanın giderilmesin sonra raporlar tekrar sisteme yüklenecektir. Ancak sisteme yüklenemeyen listeleri 5 işgünü içinde sisteme Başkanlığa bir yazı ekinde gönderilecek olup, bu işlemin sürekli olmasından dolayı başkanlık e-Bilet yetkisini iptal edebilecektir.
B.3.b) Muhafaza ve İbraz Yükümlüğü: Elektronik ortamda düzenlenen e-Bilet ve Yolcu Listeleri aşağıda koşullarda muhafaza edilmesi zorunludur.
1. Mükellefler düzenlemiş oldukları e-Bilet ve Yolcu Listelerini VUK hükümleri uyarınca saklamak ve gerektiğinde yetkililere ibraz yükümlülüğü bulunmaktadır.
2. Muhafaza ve ibraz edilmesi durumu her türlü verinin doğruluğu, değişmezliği, saklama ortamı ve doğrulamaya müsait bir şekilde olmalıdır.
3. Saklanan e-Bilet ve Yolcu Listelerinin istenildiğinde birer yazılı suretlerine ulaşılabilmesi sağlanmalıdır.
4. Kağıt olarak verilen belgelerde belgeleri ayırt edici özelliklerden birisi olarak belge numarası verilmesi zorunlu olmalıdır.
5. e-Bilet mükelleflerinin belgeleri muhafazası kendi bilgi işlem merkezlerinde olması gerekmekte olup, 3 üncü kişler nezdinde tutulan muhafazalar Başkanlık açısından bir hüküm ifade etmemektedir.
(421 Seri No.lu VUK Genel Tebliğinin 4.4 Bölümü ile değişen tebliğ 397 Seri No.lu Tebliğin 6 ıncı bölümünde e-Faturaya ilişkin olması ve e-Fatura için 3 üncü kişiler nezdinde belge muhafazasına izin verilmesi e-Bilet uygulaması olan 415 Mo.lu Genel Tebliğden söz etmediğinden e-Fatura Kullanıcılarının e-Faturaları üçüncü kişilere ait veri bankalarında saklayabilmelerine imkan sağlamakta ancak e-Bilet ve Yolcu Listelerinin kendi bilgi işlem ünitelerinde saklaması Başkanlıkça belirtilmeden yapılamamaktadır. )
6. Saklama ve Muhafaza Türkiye Cumhuriyeti Sınırları içinde olmalıdır.
7. Bahse konu mükelleflerin yurtiçinde veya yurtdışından belgelere ilişkin ikincil bir arşivleme oluşturması Başkanlık açısından hiçbir engel teşkil etmeyecektir.
B.4) Diğer Hususlar: 415 Seri No.lu VUK Genel Tebliği uyarınca e-Bilet uygulamasına başvuran mükelleflerin başvuruları başkanlıkça değerlendirilecek olup, sonucun olumlu bulunması halinde Başkanlık durumu, kullanıcı adı ve parolasını mükellef kuruma yazılı olarak bildirecektir. Bununla birlikte başvuruların tebliğde belirtilen hususlar ile http://www.efatura.gov.tr/web/guest/e-bilet web adresinde yazılı hususlar ve teknik kılavuzlara uygun yazılım altyapılarını tamamlamaları gerekmektedir.
Diğer taraftan belgelerin düzenlenmesinde başta süreler olmak üzere, VUK hükümlerine aykırılık olması durumunda yine Vergi Usul Kanununda belirtilen Cezai durumlarla karşı karşıya kalınacağı aşikârdır.
Bahse konu belgeleri (e-Bilet ve elektronik ortamda düzenlenen Yolcu Listeleri) düzenleyen mükellefler, bilgi işlem sistemlerinin haczedilmesi veya yetkili makamlarca el konulması durumunda durumu 3 işgünü içinde Başkanlığa bildirmek zorundadır.
Elektronik ortamda bilet ve yolcu listesi hazırlaması yetkisi verilen mükellefler teknik arıza, kesinti veya haczedilme gibi durumlar için yeterli sayıda kağıt ortamında hazırlanmış bileti bulundurmak zorundadır. Tabi ki bu kağıt ortamında hazır bulundurulacak kağıt biletlerin noter veya yetkili matbaalarca VUK hükümlerine uygun hazırlanması gerekmektedir.
Başkanlık başvuruları değerlendirirken, başvuruları sıraya koymaya ve önceden bilgi ve yeterkli zamanı vermek koşulu ile e-Bilet ve Yolcu Listelerinde VUK mükerrer 242 inci maddesine istinaden değişiklik yapma yetkisine sahiptir.
C) Hava, Kara ve Deniz Yolu Taşımacılığı Faaliyeti ile Uğraşan Firmaların Acenteleri Tarafından Belge Düzeni
213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 229 uncu maddesinde faturanın tanımı ile muhteviyatı, 232 inci maddesinde fatura kullanma zorunluluğu ve sınırı ile 233 üncü maddesinde fatura vermek zorunda olunmaması durumda verilecek belgelerin (perakende satış fişi, yazar kasa fişi, giriş ve yolcu taşıma biletleri) düzenlenip kullanılacağı belirlenmiştir.
Yolcu taşıma biletlerine ilişkin olarak 173, 334 ve 415 Seri No.lu VUK Genel Tebliğlerinde gerekli açıklamalar yapılmış olup, 334 Seri No.lu Genel Tebliğ ile I.A.T.A. üyesi hava taşımacılığı firmaları, 415 Seri No.lu Genel Tebliğ ile de kara ve deniz yolcu taşımacılığı işi iştigal eden firmaların e-Bilet uygulamasından faydalanabileceği ve e-Bilet uygulama ve esaslarından bahsedilmiştir.
Bahse konu şirketlere aracılık eden ACENTELER, mal ve hizmet teslimi gerçekleştirmemekte sadece aracılık faaliyeti yapmaktadırlar. Bu suretle acente tarafından yapılan iş aslen hava taşımacılığı işi ile iştigal eden firma adına bilet tanzim etme işidir ve acente tarafından bilet satışı söz konusu değildir. Bu sebeple acentelerin satmış olduğu biletlere fatura düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Satışı yapılan bilet için kurum ile anlaşılan komisyon bedeline genel oranda KDV ilave edilmek suretiyle Hava Yolu Taşımacılığı yapan kurum veya kuruluşa komisyon faturası kesilmektedir.
Bilet bedelinin, şirkete veya acenteye ödenmesi VUK hükümleri uyarınca herhangi bir engel bulunmadığı ve bu durumda da komisyon faturası kesilmesi gerektiği İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü tarafından 02.04.2007 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.19.02/VUK-1/233-12327 sayılı muktezasında belirtilmiştir.
Diğer taraftan bilet satışına konu olan teslimin acenteler açısından uygulamalarda, aracı kurumun yapmış olduğu satışı belgelemek, cari hesap takibi yapmak vs. konular için işlemi kolaylaştırmak amacıyla aracılık edilen bilet teslimlerine kendilerinin fatura düzenlediği uygulamada görülmektedir.
Zira; havayolu şirketleri düzenlenen elektronik bileti seyahati gerçekleştiren gerçek kişiler adına tanzim etmekte, ancak günümüz ticaretinde biletlerin hava yolu veya acenteler şirketleri tarafından; gerçek kişilerin BAŞKA KURUM VE/VEYA KURULUŞLARIN adına hareket etmeleri ve bu teslime ilişkin ödeme ve cari hesap bakiyesi BU KURUM VE/VEYA KURULUŞLARDAN takip edilmesi gibi durumların varlığı söz konusu olduğundan havayolu şirketleri veya acenteler, mükerrer olarak bunlara fatura düzenlemektedirler.
Ancak 213 Sayılı VUK nun 232 inci ve 233 üncü maddesi uyarınca fatura verilme zorunluluğu bulunmayan mükelleflerin perakende satış fişi, makineli kasaların kayıt ruloları, giriş ve yolcu taşıma biletleri tanzim edebilecekleri ve bu belgelerin de fatura gibi kullanılabileceği açıklanmıştır.
Bu durum başkanlıkça da değerlendirilmiş olmalı ki, 26/06/2012 tarih ve 28335 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 415 Seri Nolu Vergi Usul kanunu genel Tebliği ile konuya açıklık getirilmiştir. Bahse konu tebliğin
“…
6.Elektronik Bilet Bedelini Gider Kaydedecek Mükellef Bilgilerinin Alınması
Bilet bedelinin gider kaydedilebilmesi için yolcu bilgilerinin kaydedildiği aşamada bilet alan kişiye/kişilere Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında olup, tutarını vergi kanunları uyarınca gider kaydetmek üzere bilet alıp almayacakları sorulacak; alınacağı bilgisinin girilmesi durumunda hesabına yolculuk yaptıkları mükellefin adı-soyadı/unvanı, vergi dairesi ve VKN/TCKN bilgileri girilecektir.
Seyahat firmalarının şube, acente, çağrı merkezleri ve internet şubeleri aracılığıyla alınan biletler için de, yolcuya yukarıda izah edildiği şekilde gider kaydedilip kaydedilmeyeceğinin sorulması, olumlu cevap alınması halinde yolcu bilgilerine ilaveten mükellef bilgilerinin de alınması gerekmektedir.
…”
denmektedir.
Yani düzenlenen yolcu taşıma biletlerinin gider olarak yazılıp yazılmayacağı yolcu taşımacılığı kurumun merkez, şube, .ağrı merkezi, acenteleri ve bunlara ait internet sitelerinden yapılan satışlarda buralarda biletin gider olarak kaydedilip kaydedilmeyeceğine dair bilgilerin sorulması ve olumlu cevap alınması durumunda da, bileti satın alan mükellefe ait aşağıdaki bilgilere yer vermesi gerekmektedir.
1. Düzenleyenin adı-soyadı/unvanı, adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası
2. Yolcunun Adı-Soyadı
3. Bilet Numarası
4. Düzenleme Tarihi
5. Seyahat tarihi
6. Ödeme tarihi
7. Ödeme türü (Nakit, Kredi Kartı, Banka kartı, Havale, Cari Hesaba mahsuben vs)
8. Tutar
9. Katma Değer Vergisi (K.D.V.)
Ayrıca, varsa bilet bedelini gider gösterecek veya indirim konusu yapacak olan mükellefin;
1. Adı-Soyadı/Unvanı,
2. Bağlı olduğu vergi dairesi
3. Vergi kimlik numarası (Bilindiği üzere gerçek Kişilerde Vergi Kimlik Numarası; T.C. Kimlik Numarasıdır)
4. Adresi, (Tebliğde zorunluluğu belirtilmemiştir)
Yukarıda yazılan bilgileri ihtiva etmesi durumunda bilet gider olarak yazılabileceği gibi, yukarıda da bahsetmiş olduğum cari hesap sorunu da çözülmüş olacaktır.
Diğer taraftan Acentelerin satmış oldukları bilet bedellerinin tamamını gelir, yolcu taşımacılık şirketinden alınan bilet bedellerinin tamamını gider kaydetmek suretiyle fatura düzenlemesinde faturada bilet numarası veya bilet örneğinin ekinde olması suretiyle Vergi usul kanunu uyarınca hiçbir sakınca bulunmamaktadır.
Ancak yukarıda biletlerin yukarıda yazılı bilgilerin yer almaması, hatta ve hatta gider olarak kaydedilip kaydedilmeyeceğinin sorulmaması dahi tebliğe göre V.U.K. hükümlerine aykırılık olarak değerlendirilebileceği ve yine V.U.K. kümlerine göre cezalandırılacağı belirtilmiştir.
Özcan GÜNDÜZ
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
